Opperdoes is een oud dorp. Het wordt al in de 11e eeuw vermeld als Those en Thosa, en in 1396 als Dosa. Thosa is een Oudnederlands woord, de latere naam is does, wat lichte turf en mosveen betekent. De toevoeging opper kwam pas later, deze naam verwijst naar de ligging (ergens boven). Mogelijk verwijst dit naar een tweede kern die dan waarschijnlijk Nederdoes werd genoemd. Tegenwoordig liggen er alleen nog de buurtschappen 't Slot en 't Westeinde direct onder het dorp, aan de Dorpsweg die Opperdoes en Twisk met elkaar verbindt.De toren van de kerk van Opperdoes dateert uit de 15e eeuw. In 1635 werd te Opperdoes een 'Zeevarende Beurs' opgericht, en in 1903 kreeg Opperdoes een eigen groenteveiling. In 1880 kende het dorp zo'n 800 inwoners. In 1984 was dat opgelopen naar 1583. Het dorp behoort al sinds zijn ontstaan tot het komdorptype, een dorp dat is ontstaan uit meerdere wegen, die bij en op elkaar aansluitend zijn.Het dorp heeft sinds lange tijd een streng-calvinistische inslag en vormt daarmee, samen met Andijk, een van de uitzonderingen in de overwegend rooms-katholieke, gemixte en niet-religieuze regio West-Friesland. In de periode toen Opperdoes nog zelfstandige gemeente was (voor 1979) waren alleen de ARP, SGP en CHU in de gemeenteraad vertegenwoordigd. De zondagsrust werd in acht genomen.
Het dorp geniet tegenwoordig een zekere bekendheid door de lokale soort aardappel, Opperdoezer Ronde, die wordt geteeld op de zavelgronden rond het dorp en ook in de Wieringermeer op gronden die door Opperdoezers gepacht zijn. Sinds 1996 geldt 'Opperdoezer Ronde' binnen de Europese Unie als beschermde oorsprongsbenaming (BOB).
Opperdoes wordt ook wel Klein-Giethoorn genoemd, omdat net als Giethoorn een deel van de plaats bestaat uit bruggetjes over de waterwegen naar de huizen en boerderijen. Maar in plaats van punters zijn er schuiten en wordt het geheel niet zo sterk toeristisch uitgebuit. Er is wel een camping die het uitdraagt en de bijnaam als naam draagt.
Daarnaast is de grootste toeristische attractie van Opperdoes het oude treinstation uit 1887 aan de lijn Hoorn-Medemblik (tegenwoordig een museumlijn). Station Opperdoes werd geopend op 3 november 1887 en officieel gesloten op 5 januari 1941. Het stationsgebouw is een laag, langwerpig gebouw. Het was bij de opening niet het enige station van Opperdoes; aan het Oosteinde was de halte Opperdoes Oosteinde gevestigd. Maar deze stationshalte werd al binnen een jaar tijd uit het dienstrooster geschrapt en het stationsgebouw verdween.